2diabeat: Borg leefstijlverbetering met financiering lokale ‘gezondheidsleiders’
2diabeat deelt geleerde lessen van twee jaar leefstijlverbetering in de wijk met staatssecretaris Maarten van Ooijen. De wijkgerichte aanpak van 2diabeat om de opmars van diabetes type 2 te stoppen, blijkt na twee jaar veelbelovend. Onmisbaar in deze aanpak zijn lokale leiders, mensen die in eigen wijk of dorp lokale gezondheidsinitiatieven bij elkaar brengen en de krachten van bewoners en professionals bundelen.
Zij dragen bij aan het versterken van lokale preventie-infrastructuren. Maar er moet ook boter bij de vis komen; onderken het belang van hun rol en maak nu werk van financiële ondersteuning. Dat zijn een aantal van de belangrijkste lessen in de net verschenen publicatie van 2diabeat die programmadirecteur Maarten Ploeg toelichtte aan staatssecretaris Maarten van Ooijen tijdens een evenement op 25 januari jl. in een moskee in de Schilderswijk, Den Haag. Hij deed ook een dringende oproep: “Wie neemt de verantwoordelijkheid om deze gezondheidsleiders duurzaam te ondersteunen?”
Het landelijke programma 2diabeat is nu zo’n twee jaar onderweg en tientallen wijken komen op gang. Maarten Ploeg: “De animo is groot en het besef dringt door dat het omkeren en voorkomen van diabetes type 2 echt kan. Wat we hebben geleerd is, is dat de wijkgerichte aanpak werkt. De lokale leiders spelen hier een ontzettend belangrijke rol in. Zonder hen is het onmogelijk om deze beweging op te schalen en een structureel karakter te geven. Zij zorgen voor verbinding en versterken de samenwerking in de wijk, waardoor er een ondersteuningsstructuur ontstaat en wijkbewoners betere informatie krijgen, meer goede voorbeelden zien en kunnen volhouden.” Ook van Ooijen onderschrijft het belang van deze lokale leiders. Hij geeft aan: “Die aanpak moet je vooral vasthouden.” Hij vindt hun rol ook heel logisch: “Zij staan dicht bij de dagelijkse realiteit van mensen, mensen vertrouwen hen en kunnen ook echt iemand in beweging brengen.”
Zes wijken moesten noodgedwongen stoppen
In het faciliteren van lokale leiders, ziet 2diabeat het vinden van wegen naar incidentele en duurzame financiering als de belangrijkste uitdaging. Zes wijken die in de startblokken stonden, konden niet tot uitvoering komen door gebrek aan lokale financiering voor de rol van lokale aanjager. Maar ook sommige wijken in de uitvoeringsfase dreigen te stoppen door een gebrek aan structurele financiering. Als kans voor de toekomst benoemt Van Ooijen dat er deze kabinetsperiode substantieel meer geld naar gemeenten gaat voor preventie. “Het gaat om serieuze bedragen.” Hoewel de precieze uitwerking daarvan nog loopt, adviseert van Ooijen lokale leiders om hierover alvast in gesprek te gaan met gemeenten. “Het zou natuurlijk echt jammer zijn als er wijken zijn die heel graag willen starten met de 2diabeat aanpak niet van de grond komen door een gebrek aan financiering.” Het beschikbaar stellen van de lokale financiering is volgens Maarten Ploeg dé motor voor het in heel Nederland realiseren van duurzame preventie-infrastructuren. Ploeg: “We leren steeds meer lokale initiatiefnemers kennen die graag snel als lokale aanjager aan de slag willen. Financiering voor hun rol kan een enorme versnelling geven aan onze missie ‘Samen de opmars van diabetes type 2’ stoppen.”
Meer doen dan interventies de wijk in brengen
De roep om een overkoepelende preventie-infrastructuur wordt ook steeds duidelijker; een structurele en gecoördineerde aanpak waarbij inwoners en professionals uit zorg, welzijn en sociaal domein lokale netwerken vormen. “Onze ervaring is dat we meer moeten doen dan losse interventies de wijk in brengen”, vertelt Ploeg. “Het vraagt om een stevige wijkorganisatie om meer mensen te kunnen bereiken en daarnaast te zorgen dat er een leefomgeving ontstaat waarin een duurzame leefstijlverandering mogelijk wordt. Met de lessen die 2diabeat de afgelopen jaren opdeed, zowel in de wijken als op landelijk niveau, nemen wij graag het voortouw in het gesprek hierover.”
Belangrijke lessen voor iedereen die met gezondheid bezig is
In de publicatie deelt 2diabeat de zeven belangrijkste geleerde lessen die belangrijk kunnen zijn voor iedereen die met gezondheid bezig is en vanuit de visie dat de aanpak alleen succesvol kan zijn door continu samen te leren. De publicatie met alle lessen is te downloaden op de website 2diabeat.nl
Over 2diabeat
2diabeat is een landelijk programma dat onderdeel uitmaakt van het Nationaal Preventieakkoord, met als missie: Samen de opmars van diabetes type 2 stoppen. Het programma kent een wijkgerichte aanpak waarin lokale professionals en bewoners samenwerken aan gezondheidsbevordering in hun wijk of dorp. 2diabeat is geïnitieerd en wordt uitgevoerd door: Nederlandse Diabetes Federatie, Diabetes Fonds, Diabetesvereniging Nederland, VitaValley en BeBright.
